Hipotansiyon, sistolik kan basıncının normal değerlerin altına düşmesidir. Bu değerler büyük tansiyon için 90 mmHg, küçük tansiyon için 60 mmHg olarak kabul edilir. Bir düşük tansiyon çeşidi olan ortostatik hipotansiyon aniden ayağa kalkma durumunda baş dönmesi ile seyreden tepkidir. Otururken ya da uzanma pozisyonunda büzülen kan damarları ayağa kalkma durumunda hızlı uyum sağlayamaz ve kan basıncı düşer.
Tansiyonun çok düşük olabilir mi? Düşük tansiyon ne demektir? Düşük tansiyon nelere sebep olur?
Düşük Tansiyon Nedenleri
Organlar, hormonlar ve sinirler dahil olmak üzere vücudun birçok sistemi kan basıncını düzenlemekte etkilidir. Vücut sinirler aracılığıyla bazı durumlarda kan basıncını yükseltirken bazı durumlarda da kan basıncını düşürür. Düşük tansiyonun nedenleri şunlardır:
Yaralanmadan kaynaklanan kan kaybı
Ani hareketler
Nöropati
Şiddetli ağrı
Dehidrasyon
Diyabet
Aritmiler (düzensiz kalp atışı)
Yüksek tansiyon ilaçları
Depresyon
Parkinson
Hamilelik
Yetersiz beslenme
Bazı ilaçların kullanımı
Ateş, kusma, şiddetli ishal, diüretiklerin aşırı kullanımı gibi faktörler dehidrasyon sorununa neden olur ve tansiyonu düşürebilir. Aynı zamanda hamileliğin ilk 24 haftasında kan basıncının düşmesi yaygın bir durumdur ve çoğu zaman ciddi problemlere yol açmaz. Fakat yaralanmalarda ciddi iç kanama nedeniyle önemli miktarda kan kaybı, kan hacmini azaltarak kan basıncında ciddi bir düşüşe yol açar ve acil tedavi gerektiren bir durumdur.
Düşük Tansiyon Belirtileri
Kan basıncı otururken veya uzanırken normaldir, ancak ayağa kalkma ile aniden kan basıncı düşerek baş dönmesi veya sersemleme hissetmeye neden olur. Bu, hareket etmeden çok uzun süre ayakta dururken de ortaya çıkabilir. Bununla birlikte, genellikle herhangi bir belirti yoktur ve düşük kan basıncı bir tıbbi muayene sırasında sırasında belirlenir. Fakat bazı durumlarda tansiyon düşmesi şu belirtilere neden olur:
Sersemlik hissi
Baş dönmesi
Bulanık görme
Soluk, nemli cilt
Yorgunluk
Bayılma
Düşük Tansiyon Nelere Sebep Olur?
Kan basıncında ani bir düşüş baş dönmesine ve bilinç kaybına neden olabilir. Bu semptomlar hızla ortaya çıkarak düşmeleri veya diğer yaralanmaları beraberinde getirir. Aynı zamanda kan basıncında tehlikeli bir düşüş hayati organlara giden kanın azalmasına neden olarak şok gibi ciddi bir duruma kişiyi sokabilir. Ciddi derecede düşen kan basıncı mutlaka en kısa sürede tedavi edilmelidir. Düşük kan basıncı ile hastaneye başvuran bir kişiye EKG izleme, tansiyon ölçümü gibi bazı testler uygulanabilir. Bu işlemler sonucunda doktor tarafından uygun tedaviye başlanır.
Düşük Tansiyon Nasıl Önlenir?
Eğer tansiyon düşmesinin sebebi ciddi bir hastalık ya da ilaç kullanımı değilse bazı öneriler tansiyon düşmesinin önüne geçmeye yardımcı olabilir. Özellikle aniden ayağa kalkmamak bu önerilerden biridir. Bunun dışında kişinin yeterli beslendiğinden emin olması ve uzun süre açlık yaşamaması da önemlidir. Eğer kişinin ilaç kullandığı ya da tedavi gördüğü ciddi bir düşük tansiyon problemi varsa acil durumlarda bir tele sağlık sağlayıcısı ile iletişime geçmesi durum kontrolü için yararlı olabilir. Kişi sık sık egzersiz yapıyorsa ya da sıcak alanlarda bulunuyorsa bu durum da kan basıncını düşürebilir. Bu nedenle özellikle duş sırasında çok sıcak sudan kaçınmak ve egzersiz sırasında yeterli sıvı tüketmek yardımcı olabilir.
Düşük Tansiyon Tedavisi
Eğer hipotansiyona başka bir rahatsızlık neden oluyorsa hekim tarafından öncelikle bu durumun tedavisi sağlanır. Tedavi edilen hastalık sonrası hipotansiyon problemi de ortadan kalkar. Fakat eğer kişide başka bir rahatsızlık yoksa ya da tedavi edilemiyorsa düşük tansiyonu kontrol etmek için çeşitli yöntemlere başvurulabilir. Bunlardan biri ilaç tedavisidir. Bunun dışında acil vakalarda çok düşük tansiyon seviyelerini normale döndürmek adına çeşitli sıvı takviyeleri ve başka tedavi yollarına da gidilebilir.
Düşük Tansiyon Ne İyi Gelir?
Tuzlu Gıdalar: Tuzlu ayran veya zeytin gibi gıdalar tansiyonu hızla yükseltebilir.
Bol Su İçmek: Dehidratasyonu önlemek için su tüketimi çok önemlidir.
Meyve ve Sebzeler: Muz ve ıspanak gibi potasyum açısından zengin yiyecekler kan basıncını dengelemeye yardımcı olabilir.
Düzenli Egzersiz: Hafif egzersizler, dolaşımı artırarak tansiyon seviyelerini stabilize eder.
Düşük Tansiyon Kaçtır?
Düşük tansiyon genel olarak, büyük tansiyonun (sistolik) 90 mmHg’nin, küçük tansiyonun (diyastolik) ise 60 mmHg’nin altına düşmesi olarak tanımlanır. Örneğin, bir kişinin tansiyonu 85/55 mmHg olarak ölçülürse, bu kişi düşük tansiyon grubuna girer. Ancak herkesin tansiyon seviyesi farklıdır ve bazı insanlar için bu değerler normal kabul edilebilir.
En Düşük Tansiyon Kaçtır?
Tansiyonun çok düşük seviyelere inmesi, özellikle şok durumlarında, hayati tehlike yaratabilir. Örneğin, sistolik tansiyonun 60 mmHg’nin altına inmesi, organlara yeterince kan gitmediği anlamına gelir ve acil müdahale gerektirir. Böyle durumlar genellikle ciddi kan kaybı, septik şok ya da kalp yetmezliği gibi nedenlerden kaynaklanır.
Düşük Tansiyon Sebepleri Nedir?
Düşük tansiyonun çeşitli sebepleri olabilir:
Dehidratasyon: Yeterince su içmemek, kan hacminin düşmesine ve tansiyonun azalmasına yol açar.
Beslenme Yetersizlikleri: Özellikle B12 vitamini ve folik asit eksikliği, düşük tansiyona neden olabilir.
Kalp Problemleri: Zayıf kalp kasılması veya düzensiz kalp atışları, kanın yeterince pompalanamamasına neden olur.
İlaçlar: Antidepresanlar, idrar söktürücüler ve yüksek tansiyon ilaçları tansiyonu düşürebilir.
Ani Pozisyon Değişikliği: Oturur ya da yatar pozisyondan hızla ayağa kalkmak, kısa süreli tansiyon düşmesine yol açabilir.
Düşük Tansiyon Nasıl Yükselir?
Sıvı Tüketiminin Artırılması : Özellikle su ve elektrolit açısından zengin içecekler tüketmek tansiyonu dengelemeye yardımcı olur.
Tuz Tüketimini Artırılması : Doktorunuzun önerdiği miktarda tuz, tansiyonunuzu yükseltebilir.
Kafein Tüketimi: Kahve veya çay içmek, kısa süreli tansiyon artışı sağlayabilir.
Küçük ve Sık Öğünler: Büyük porsiyonlar yerine küçük öğünler tüketmek, tansiyonun ani düşüşlerini önler.
Düşük Tansiyon Baş Ağrısı Yapar Mı?
Evet, düşük tansiyon baş ağrısına yol açabilir. Beyne yeterince kan gitmemesi durumunda, baş ağrısı, baş dönmesi ve konsantrasyon bozukluğu gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Ancak bu semptomlar kişiden kişiye değişir ve her düşük tansiyon vakasında görülmeyebilir.
Düşük Tansiyon Tehlikeli Mi?
Düşük tansiyon her zaman tehlikeli değildir. Örneğin, atletlerde veya genetik olarak tansiyonu düşük olan bireylerde herhangi bir sağlık sorunu yaratmayabilir. Ancak belirgin semptomlara yol açtığında ya da ani bir düşüş yaşandığında tehlikeli olabilir. Özellikle yaşlı bireylerde düşük tansiyon, düşme riskini artırabilir ve şok gibi hayati durumlara yol açabilir.
Düşük Tansiyon Zararları
Uzun süreli ve tedavi edilmeyen düşük tansiyonun zararları şunlardır:
Beyin Fonksiyonlarının Azalması: Beyne yeterli oksijen gitmediğinde hafıza sorunları ve konsantrasyon eksikliği oluşabilir.
Organ Hasarı: Ciddi durumlarda, kalp, böbrek ve karaciğer gibi organlar zarar görebilir.
Düşme ve Yaralanma Riski: Düşük tansiyona bağlı baş dönmesi, düşmelere ve fiziksel yaralanmalara neden olabilir.