Meme Kanseri Nedir? Meme Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Meme kanseri, memenin herhangi bir yapısında ortaya çıkıp diğer dokulara yayılım gösterebilen bir kanser türüdür. Meme dokusuna yakın dokulara yayılması, hücrelerin farklılaşması ve kanserin ilerlemesine göre beş aşamada ilerler. Meme kanseri ölüm oranı diğer kanser türlerine göre ikinci sırada yer almaktadır. Meme kanserini tetikleyen birçok neden vardır. Genetik, yaş, cinsiyet ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucunda kanserin gelişim riski artabilir. Meme kanseri teşhisi genellikle mamografi ile yapılır. Tedavide birincil seçenek cerrahi işlemdir. Kanserli hücreleri kontrol altına almak için radyoterapi, kemoterapi ve immünoterapi gibi kanser tedavileri de uygulanabilir. Ameliyat ve diğer tedavilerin ciddi yan etkileri mevcuttur. Bu nedenle tedavi öncesi hastaya gerekli uyarılar yapılır.
Meme Kanseri Nedir?
Meme kanseri, göğüste süt kanallarında veya süt üreten lobüllerde kanserli hücrelerin çoğalması ve tümöre dönüşmesi sonucunda gelişir. Meme kanseri genellikle kadınlarda görülür, erkeklerde nadir olarak ortaya çıkabilir. Meme kanseri göğüste başladığı yere ve yayılım durumuna göre farklı türlere ayrılır. Meme kanserinin bazı türleri şunlardır:
- İnvaziv meme kanseri: Meme dokusunda başlayıp diğer göğüs dokularına yayılım gösteren kanser çeşididir.
- İnvaziv olmayan (in situ) meme kanseri: Bir süt kanalında veya lobülünde başlayıp diğer meme dokularına yayılım göstermeyen meme kanseri türüdür.
- Duktal karsinom: Sütü meme ucuna taşıyan ve lobülerden çıkan kanallarda görülen meme kanseri türüdür. İnvaziv ve invaziv olmayan diye ikiye ayrılır.
- Lobüler karsinom: Lobüler, göğüste süt üreten bezlerdir. Göğüsün bu bölümünde başlayan kanser türlerine lobüler karsinom adı verilir. Diğer dokulara yayılmasına göre invaziv olan ve olmayan diye ayrılır.
- Memenin paget hastalığı: Memenin ucunda kalın ve koyu renkli bölge olan areola bölgesinde başlayan kanser çeşididir.
- Filloides tümörü: Meme kanserinin nadir olarak görülen bir türüdür. Bu kanser memenin bağ dokusunda başlar.
- İnflamatuar meme kanseri: Deride yer alan lenf damarlarını kanser hücreleri tıkanması sonucunda meydana gelir. Memede enflamasyon görülmesine sebep olan meme kanseri türüdür.
- Anjiosarkom: Memenin kan ve lenf damarlarında ortaya çıkan meme kanseri çeşididir. Diğer türlere kıyasla nadir olarak meydana gelir.
Meme Kanseri Belirtileri Nedir?
Meme kanseri erken evrede herhangi bir belirti göstermeyebilir. İlerleyen evrelerde birçok meme kanseri belirtileri aynı anda gözlenebilir. Kanseri erken aşamalarında fark edip tedavi etmek çok önemlidir. Meme kanserinde gözlemlenen belirtiler şunlardır:
- Göğüslerin şeklinde ve boyutunda farklılık olması
- Göğüste yumru hissedilmesi
- Menstrual döngü boyunca göğüste ve göğüs bölgesinde bir kalınlaşma hissedilmesi
- Meme ucunda berrak veya kanlı sıvı gelmesi
- Meme ucunda veya areolada değişiklik
Meme Kanseri Nasıl Anlaşılır?
Meme kanseri teşhisi fizik muayene ve görüntüleme teknikleriyle yapılır. Meme kanseri tanısı başlangıçta semptomların incelenmesi ile başlar. Uzman hekim memenin şeklinde ve görünümünde anormal bir değişiklik olup olmadığını kontrol eder. Devamında göğüs bölgesinde yumru kontrolü yapılır. Kanseri kesin tespit etmek için mamografi veya meme ultrasonu gibi görüntüleme yöntemlerine başvurabilir. Mamografi, meme dokusunun röntgenidir. Genellikle meme kanseri taraması için kullanılan görüntüleme tekniğidir. MRI tekniği göğsün iç dokusunun değerlendirilmesini sağlar. Özellikle mamografi ile teşhis edilmesi zor olan meme kanseri hastalarında kullanılır.
Meme Kanseri Neden Olur?
Meme kanserinin kesin bir nedeni yoktur. Genetik ve çevresel faktörlerin birbirini etkilemesi meme kanseri gelişme riskinin artmasına neden olabilir. Bu etkileşim sonucunda meme dokusunda hücrelerde mutasyonlar meydana gelebilir. Anormal meme dokusu hücreleri çoğalır ve diğer dokulara yayılım göstermesi sonucunda kanser gelişir. Meme kanseri risk faktörleri şunlardır:
- Ailede veya yakın akrabalarda hastalığı geçirmiş insanlar olması,
- Kadın cinsiyet,
- Sigara ve alkol kullanmak,
- Kırmızı ve işlenmiş et bakımından zengin beslenmek,
- Kalsiyum, sebze ve meyveden fakir beslenmek,
- Fazla kilolu ve obez olmak,
- Sedanter bir yaşam sürmek,
- Anne sütü ile bebeği emzirmemek,
- Doğum kontrol yöntemlerini kullanmak,
- Radyasyona maruz kalmak,
- Hormon replasman tedavisi almış olmak,
- 30 yaş sonrasında ilk çocuğu doğurmuş olmak.
Meme Kanseri Evreleri Nelerdir?
Meme kanseri evre 0-4 arasında sınıflandırılır. Sayı büyüdükçe kanserin ciddiyeti artar. Meme kanserinin evrelerinin sınıflandırılması şu şekildedir:
- Evre 0: Kanserin erken evresidir. Kanser hücreleri çevre dokulara yayılım göstermediği evredir yani kanserin invaziv olmayan aşamasıdır.
- Evre 1: Kanserli hücrelerin sağlıklı dokulara saldırıya geçtiği aşamadır. Lenf nodlarına yayılımı yoktur. Tümör 20 mm’den daha küçüktür.
- Evre 2: Tümörün boyutu 50 mm’den büyüktür. Kanser yakın dokulara yayılım gösterir.
- Evre 3: Meme kanserinin tedavisinin zorlaştığı evredir. Bu evrede memenin lenf sıvılarının drene olduğu lenf nodlarına yayılım başlamıştır.
- Evre 4: Tümör meme dokusunun yakınında olmayan organlara yayılım gösterir. Genellikle kemikler, akciğerler, karaciğer ve beyine yayılma gösterebilir.
Meme kanserinin aşamalandırılmasında TNM diye harflendirme sistemi de kullanılmaktadır. TNM sisteminde N lenf düğümlerinde kanserli hücre olmasını, T kanserin büyüklüğünü ve M ise kanserli hücrelerin uzak dokulara yayılmasını ifade eder.
Meme Kanseri Tedavisi Nasıl Olur?
Meme kanserinde ameliyat ilk tedavi seçeneğidir. Ameliyatla beraber kanseri kontrol altına almak ve diğer dokulardaki kanserli hücreleri ortadan kalmak amacıyla kemoterapi, radyasyon ve immünoterapi gibi kanser tedavileri uygulanabilir. Bu tedavi seçenekleri kanserin büyüklüğüne, hastanın yaşı ve genel sağlığına göre değerlendirilir. Ayrıca hastaya tedavinin yan etkileri hakkında bilgilendirme yapılır. Meme kanseri tedavi seçenekleri şunlardır:
- Meme kanseri ameliyatı: Mastektomi, lumpektomi ve meme rekonstrüksiyonu olmak üzere üç farklı tipi vardır. Mastektomi, meme dokusunun tamamının çıkarıldığı cerrahi işlemdir. Lumpektomi yöntemi, meme yapısında sadece kanserli kısmın çıkarıldığı cerrahi işlemdir. Meme rekonstrüksiyonu, mastektomi veya lumpektomi işlemlerinden sonra memeyi eski haline döndürmek için yapılan cerrahi müdahaledir. Cerrahi müdahale sonrasında hastada kan pıhtısı, sinir hasarı ve enfeksiyon gibi yan etkiler gözlemlenebilir.
- Kemoterapi: İlaçlar yoluyla vücuttaki kanserli hücreleri yok eder. Kemoterapi ilaçları dolaşıma intravenöz ve kapsül olarak iki farklı yolla verilir.
- Radyoterapi: Kanser hücrelerini ortadan kaldıran yüksek enerjili ışınlar veya parçacıklar kullanılan tedavi yöntemidir.
- İmmünoterapi: Kanser hastasının bağışıklık sistemini güçlendirme yoluyla vücudun kanser hücreleriyle savaşmasını desteklendiği yöntemdir. Bu tedavi seçeneğinde belirli proteinler hedef alınarak bağışıklık sisteminin cevabı güçlendirilir.
- Hormon tedavisi: Meme kanserinin bazı türleri östrojen ve progesteron hormonlarından etkilenir. Bazı hastalarda bu iki hormon meme dokusunda kanserli hücrelerinin hızla çoğalmasını destekler. Hormon tedavisi ile hücrelerin büyümesi durdurmak amaçlanır.
Meme Kanseri Genetik midir?
Meme kanseri nedenleri değiştirilemez ve değiştirilebilir faktörlerdir. Değiştirilemez faktör olarak genetik, ırk, yaş ve cinsiyet örnek verilebilir. Genetik mutasyonlar sonucunda meme dokusunda kanserli hücreler ortaya çıkıp çoğalabilir. Bunun sonucunda ise kanser gelişebilir. Genetik faktör hastalığın kökeninde önemli bir rol oynar.
Meme Kanseri Kaç Yaşında Olur?
Yaşlandıkça meme kanseri riski artar. Orta yaşlı ve yaşlı kadınlar meme kanseri bakımından riskli grupta yer alır. Yaşlanma vücutta birtakım hormonal ve fiziksel değişiklikler meydana getirir. Bu değişimler genetik mutasyonlara daha yatkın hale gelmesine neden olur. Ayrıca genetik mutasyonları vücudun iyileştirme yeteneği zayıflar. Bu nedenle meme kanserine neden olan çevresel faktörlere daha az maruz kalmak riski azaltır.
Erkeklerde Meme Kanseri Olur mu ?
Erkeklerde kadınlara kıyasla düşük olasılıkla meme kanseri gelişebilir. Diğer kanserler gibi tedavi edilmesi gereken bir patolojik durumdur. Genellikle yüksek östrojen düzeyleri, bazı testis hastalıkları, obezite, alkol kullanmak, fiziksel aktivite azlığı ve ilerlemiş yaş nedeniyle görülebilir.
Meme Kanseri Ağrı Yapar mı?
Meme kanseri bazı hastalarda ağrıya neden olabilir. Genellikle ağrı memede veya meme ucunda hissedilir. Memede oluşan bütün ağrılar meme kanseri belirtisi olarak değerlendirilmez. Kadınlar adet döngüsünde ve kanser dışı göğüs hastalıklarında ağrı hissedilebilir. Eğer şiddetli ve sürekli ağrı hissedilmesi durumunda uzman bir hekime başvurulmalıdır.
Meme Kanserine Hangi Bölüm Bakar?
Meme kanseri teşhisi ve tedavisi birden fazla bölümü ilgilendirebilir. Hastalığın teşhisi için genel cerrahi bölümüne randevu alınmalıdır. Tanıdan sonra onkoloji bölümü ile tedavi yürütülebilir.
Meme Kanseri için Hangi Doktora Gidilir?
Meme kanseri için genel cerrahi uzmanına gitmek gerekir. Tedavi süresince onkolog, patolog, radyolog ve plastik cerrah gibi sağlık personellerinden bilgi alınır. Kanser tedavisi birden fazla uzman hekiminin birlikte çalışmasını gerektiren bir hastalıktır. Tedavi süreçlerinde hastanın beslenme ve psikolojik durumu da değerlendirilmelidir. Bu nedenle psikolog ve diyetisyen desteği alınabilir. Online doktor uygulaması ile tedavi süreci boyunca hasta doktor ilişkisi kesintisiz bir şekilde sağlanabilir.
