Kışın Hasta Olmamak İçin Ne Yapılması Gerekir?

Kış aylarında, havaların soğumasına bağlı olarak insanlar kapalı ortamları daha çok tercih etmektedir. Havaların etkisiyle beraber bakteriler hayatta kalabilecekleri daha uygun ortamlar bulur ve kapalı, kalabalık mekanlar da hastalıkların bulaşması için zemin hazırlamış olur. Kış aylarında fiziksel aktiviteler yaz aylarına oranla daha da düşmektedir. Bununla beraber beslenme düzeninde ve günlük aktivitelerde aksaklıklar meydana gelmektedir. Bu sebeple bireyde bağışıklık sistemi etkilenmekte ve zayıflamaktadır. Bağışıklık sisteminin zayıflamasıyla beraber vücut daha kolay bir şekilde hastalık kapabilir. Bu gibi durumlar birey de “Sürekli hasta oluyorum ne yapmalıyım?” gibi sorular sorulmasına sebep olur. Bağışıklık sisteminin zayıflamasını engellemek hastalıkların önlenmesinde çok büyük bir etkiye sahiptir. Bu nedenle kışın hasta olmamak için bağışıklık sistemini güçlendirmek gerekir. Bunu yapabilmek için de beslenme düzenine bol bol sebze ve meyve eklenebilir. Kış sebzeleri ve meyveleri, vitaminlerce zengin gıdalar tüketmek bağışıklık sistemini güçlendirir. Vücudun ihtiyacı kadar yeterli miktarda uyku uyumak da bağışıklık sistemini olumlu yönde etkiler.

Kışın Hangi Vitaminleri Kullanmalıyız?

Günlük tüketilen yiyecek ve içeceklerde özellikle sebze ve meyvelerde bol miktarda vitamin bulunur. Örneğin portakal ve limon, C vitamininden zengin bir besindir. Her mevsimin meyve ve sebzeleri farklıdır. Kış aylarında kış sebzeleri ve meyveleri yenirken  yaz aylarında da yaz meyveleri ve sebzeleri tüketilmelidir. Bunun dışında kış sebzesinin yaz aylarında olması veya yaz meyvesinin kış aylarında bulunması sebze ve meyvenin GDO’lu olabileceği düşüncesini akıllara getirmektedir. Çünkü sebze ve meyve olması gereken ortam ve şartlarda yetiştirilmemiş olur. Bu da doğallığını kaybettiği anlamına gelir. Bu nedenle kış aylarında kış sebzelerini ve kış meyvelerini tercih etmek gerekir. Bu sayede kışın ihtiyacımız olan vitaminlerin çoğu karşılanmış olur. Kış aylarında daha çok tercih edilmesi gereken vitamin ve taksviyeleri sıralayacak olursak;

• C vitamini
• A vitamini
• E vitamini
• D vitamini
• B vitamini
• Çinko
• Folik Asit
• Omega – 3 listenin başında yer alır.

Bu vitaminlerin vücutta hangi ihtiyaçları karşıladığı ve insan sağlığı için ne gibi bir önem arz ettiğini incelemek için her birini kısaca açıklamak gerekir.

C Vitamini

Suda eriyen vitaminlerdendir. Antioksidan özelliği vardır. Bu özelliği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirmede önemli rol oynar. Vücutta bulunan bağışıklık hücrelerinin artmasına ve vücut direncinin artmasına destek olur. Kış sebze ve meyvelerinde bol miktarda bulunur. Eksikliği sonucu ise bazı rahatsızlıklar meydana gelebilir. Örneğin diş eti rahatsızlıkları, enfeksiyonların ağırlaşması, ciltte bozukluk, yaraların geç iyileşmesi gibi rahatsızlıklar C vitamini eksikliği sonucu meydana gelebilir.

A Vitamini

C vitaminin aksine suda eriyen vitaminlerden değildir. Yağda çözünen bir vitamindir. Diğer adı retinol olarak bilinir. C vitamini gibi yüksek antioksidan özelliği taşır. Aynı zamanda bağışıklık sisteminin güçlenmesinde de rol oynar. Bağışıklık sistemini güçlendirdiği için hastalıkları önlemeye yardımcı olur. Bunun dışında görme fonksiyonu için de önemli bir vitamindir. A vitamini besinlerden kolayca karşılanabilen bir vitamindir. En çok havuç, yağlı balıklar, karaciğer, yumurta ve süt ürünlerinde bulunur.  Eksikliğinin olduğu durumlarda ise, bağışıklık sisteminde zayıflama, gözde kuruluk, ciltte kuruluk ve aynı zamanda çocuklar için büyüme geriliğine sebep olabilmektedir.

E Vitamini

E vitamini de yağda eriyen vitaminlerdendir. Aynı c ve a vitamini gibi güçlü bir antioksidandır ve bağışıklık sistemini güçlendirmede etkili rol oynar. E vitamini tüketilen doğal besinler içerisinde bolca yer aldığı için eksikliğine çok az rastlanır. E vitamini bağışıklık sisteminin güçlenmesine katkı sağladığı gibi cilde de çok fazla yararı vardır. Kışın soğuğa maruz kaldığı için çok çabuk kuruyabilen cildin nemli kalabilmesini sağlar. Kuruyemişlerde ve yeşil sebzelerde bulunur. Eksikliği durumunda ise bağışıklık sisteminin zayıflaması, retinopati, ataksi gibi rahatsızlıklara sebep olabilir.

Çinko

Çinko vücudun üretemediği bir mineraldir. Bu nedenle vücudun çinko ihtiyacını dışarıdan karşılaması gerekir. Vücut sağlığı için son derece önemli bir yere sahiptir. Çinko vitaminler gibi bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde rol oynar. Aynı zamanda bağışıklık sistemini korur, bu yüzden de hastalıklara karşı vücutta direnç sağlar. Çocukların büyümesinde ve gelişmesinde de rol oynar. Hayvansal gıdalarda ve yeşil yapraklı kış sebzelerinde (ıspanak, pazı) bulunur. Özellikle bağışıklık sisteminin güçlenmesinde önemli rol oynadığı için, eksikliğinde de gribal enfeksiyon hastalıklarına yakalanma ihtimali artar.

D Vitamini

A ve E vitamini gibi yağda eriyen vitaminler arasındadır. D vitamini kemiklerin güçlenmesinde çok fazla etkiye sahiptir. Kalsiyum, D vitamini varlığında vücut tarafından emilimi sağlanır. D vitamini diğer vitaminlerden farklı olarak, güneş ışınları tarafından alınır. D vitamini daha çok kemik ağrısı ve kas zayıflığına iyi gelir. D vitamini eksikliği tıpkı gribal enfeksiyon belirtilerinde olduğu gibi, baş ağrısı, kemik ağrısı, halsizlik, vücut ağrısı gibi rahatsızlıklara sebep olabilir.

B Vitamini

B vitamini suda eriyen vitaminler arasındadır. B vitamini karbonhidrat ve yağ metabolizmasına katıldığı için vücudun ihtiyacı olan enerjinin açığa çıkmasında destekleyici bir rolü vardır. Vitaminler arasında en iyi enerji veren vitamin B vitaminidir. B vitamini 8 çeşittir;

• B1
• B2
• B3
• B5
• B6
• B7
• B9
• B12

B vitamini kolesterolü düşür, kırmızı kan hücrelerini artırır ve enerji verir. B2 vitamini de bağışıklık sisteminin güçlenmesinde rol oynar. Hastalıklardan korunmak için vücudun B vitaminine ihtiyacı vardır. B vitamini süt ve süt ürünlerinde, yumurta, balık, portakal ve yeşil yapraklı sebzelerde bulunur. Eksikliğinde ise yorgunluk, halsizlik, iştah kaybı, baş ağrısı ve ağızda yara oluşması gibi rahatsızlıklar oluşabilir.

Folik Asit

Folik asit B9 vitamini olarak bilinen folatın sentetik formudur. Bazı vitaminler gibi suda eriyebilen bir yapısı vardır ve gıdalardan kolaylıkla alınabilir. Bir insanın günlük folik asit ihtiyacı 400 – 800 mcg arasındadır, doğal gıdalardan kolaylıkla temin edilebilir. Hastalıklara karşı koruma sağlar ve hamilelikte kullanımı oldukça önemlidir. Anne adayları gebeliklerinin ilk 3 ayında düzenli bir şekilde kullanmalıdırlar. Eksikliğinde ise yorgunluk ve nefes darlığı görülebilir.

Omega – 3

Omega – 3 yağ asitleri insan vücudu için çok önemlidir. Omega – 3 yağ asitleri vücut tarafından üretilemez bu yüzden dışarıdan besinle almak gerekir. Omega – 3 yağ asitleri bir ok vitamin ve mineral gibi bağışıklık sisteminin yüksek oranda güçlenmesini sağlar. Vücut direncini artırır ve aynı zamanda inflamatuar rahatsızlıkların süreçlerini de azaltmaya yardımcı olur. Omega – 3 çoklu doymamış yağ asidi grubudur. ALA – EPA – DHA olarak bilinen 3 çeşidi bulunur. Eksikliğinde ise vücut direnci düşebilir, görme zayıflığı meydana gelebilir, kolesterol seviyesi yükselebilir.

Kış Sebzeleri Nelerdir?

Kış sebzeleri genellikle C vitamini oranı, lif oranı ve antioksidanı yüksek gıdalardır, Bu şekilde olmasının en büyük yararı hastalıklardan korunmak için bağışıklık sistemini güçlendirici etkiye sahip olmalarıdır. Kış sebzelerini sıralamak gerekirse;

• Havuç
• Lahana
• Kereviz
• Pırasa
• Karnabahar
• Brokoli
• Ispanak
• Turp
• Pancar gibi sebzeler kış sebzeleri arasında yer alır.

Kış Meyveleri Nelerdir ?

Kış meyvelerinin, tıpkı kış sebzeleri gibi antioksidan oranı yüksek vitaminler içermesi gerekir. Bağışıklık sisteminin güçlenmesi ve hastalıklara karşı korunmak için kış meyvelerinin tüketimi önemlidir. Kış meyvelerini sıralamak gerekirse;

• Portakal
• Mandalina
• Greyfurt
• Ayva
• Nar
• Kivi gibi meyveler kış meyveleri arasında yer alır.