Mental sağlık, kişinin hayatında sosyal, psikolojik ve duygusal olarak iyilik halinde olması durumudur. Kimi zaman ruh sağlığı da denir. Mental sağlık, beden sağlığı ile yakından ilişkilidir. Bu nedenle mental sağlık konusunda bilgi sahibi olmak beden sağlığı için de oldukça önemlidir.

Mental Sağlığı Anlamak ve İyileştirmenin Yolları

Mental sağlık ve sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları birbiri ile ilişkili faktörlerdir. Mental sağlığı iyileştirmenin yolları bu alışkanlıklardan etkilenir. Mental problemler özellikle diyabet, kalp hastalığı ve inme gibi kronik rahatsızlıklar başta olmak üzere birçok fiziksel sağlık sorun riskini de artırabilir. Bu nedenle mental sağlık sadece ruhsal değil fiziksel etkilere de sahiptir. Yaşam tarzında değişiklikler yapmak, mental olarak profesyonel destek almak gibi faaliyetler mental sağlığı iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Mental Sağlık Nedir?

Mental sağlık duygusal, psikolojik ve sosyal olarak tam bir iyilik halini içerir. Ayrıca stresle nasıl başa çıkılması gerektiğini, insanlarla sağlıklı ilişkiler kurmayı ve sağlıklı seçimler yapmayı belirlemeye yardımcı olur. Mental sağlık çocukluktan ergenliğe ve yetişkinliğe kadar hayatın her aşamasında insan sağlığı için önemlidir. Aynı zamanda kişilerin hayatla başa çıkarken nasıl düşündüğünü, hissettiğini ve hareket ettiğini etkiler.

Mental Sağlığın Önemi

Genel sağlık sadece fiziksel ve biyolojik değil aynı zamanda mental olarak da sağlıklı olmayı gerektirir. Mental olarak sağlıklı olmak çalışmayı, okul hayatına uyum sağlamayı, düzenli bir programa bağlı kalmayı, sağlıklı ilişkiler kurmayı, sosyalleşmeyi, hijyeni ve daha fazlasını olumlu etkiler. Bununla birlikte kişide mental olarak meydana gelen sağlık sorunları mevcutsa tedaviyle bu koşulları yönetmek, zorlukların üstesinden gelmek ve daha iyi bir yaşam sürmek mümkündür. Sadece tedaviye başlamak değil tedaviyi sürdürmek de tam bir iyilik hali için önem taşır. Özellike düzenli kontrol muayeneleri ve reçete edilen ilaçların aksatılmadan kullanılması sürecin sağlıklı ilerlemesine yardımcı olur. Bu hizmetlere yüz yüze erişim sağlama konusunda zorluk yaşayan kişiler online sağlık hizmetleri ile ilaçlarını reçete ettirebilirler ve tanı için ihtiyaç duyulan tetkiklerin sonuçlarını öğrenebilirler. Aynı zamanda kontrol muayenelerini online olarak gerçekleştirerek daha sağlıklı bir hayat için harekete geçebilirler.

Mental Sağlığınızı İyileştirme Yöntemleri

Mental sağlığı iyileştirmek için yapılabilecekler farklı şekillerde mevcuttur. Özellikle olumlu bir bakış açısına sahip olmaya çalışmak atılabilecek ilk adımlardandır. Bunu yapmak için olumlu ve olumsuz duygular arasında denge oluşturmayı öğrenmek önemlidir. İyi bir sosyal desteğe sahip olmak kişiyi strese karşı korumaya yardımcı olabilir. Aynı zamanda gevşeme teknikleri uygulamak da vücudun doğal olarak daha sakin olması için yapılabilecek uygulamalardır. Mental olarak daha sağlıklı olmak için yapılabilecek bazı yaşam tarzı değişiklikleri şunlardır:

• Sağlıklı beslenmeyi öğrenmek,
• Fiziksel olarak daha aktif olmak,
• Yeterli süre gece uykusu almak,
• Fiziksel sağlığa önem vermek,
• Kişinin kendine verdiği değeri artırmak,
• Stresle başa çıkma yöntemlerini öğrenmek,
• Gerçekçi hedefler belirlemek,
• İhtiyaç duyulduğunda destek almak.

Mental sağlığı korumak için destek almak önemli noktalardan biridir. Yüz yüze psikolog ya da psikiyatri randevusu alamayan kişiler de mevcuttur. Özellike evden çıkamayacak sağlık sorunları bulunanlar ya da çalışan kişiler gibi zaman sıkıntısı çeken insanlar için düzenli olarak randevulara gitmek zorlu gözükebilir. Online sağlık hizmeti bu tarz durumlar için oluşturulmuş bir sistemdir. Destek almak isteyen kişiler kendileri için uygun saatlerde online olarak görüşmelerini yapabilirler.

Uyku, Beslenme ve Egzersizin Mental Sağlığa Etkisi

Tek başına yaşam tarzı değişiklikleri mental sağlığı yönetmek için yeterli olmasa da genel zihinsel sağlığın iyileştirilmesinde önemlidir. Depresyon, kaygı, travma ve bazı bağımlılık vakaları gibi mental sağlığı etkileyen problemler genel sağlığı da zaman içerisinde olumsuz etkileyebilir. Bununla birlikte, nedeni ne olursa olsun, uygun tedavilerle birlikte yaşam tarzı değişiklikleri genel ruh sağlığını iyileştirmeye ve bazı mental problemlerin gelişmesini önlemeye yardımcı olabilir. Sigara kullanımı, stres, hareketsiz bir yaşam tarzı, kötü beslenme gibi faktörler sadece mental sağlığı olumsuz etkilemekle kalmaz eğer bu konuda bir tedavi görülüyorsa tedavi sürecini de zorlaştırabilir. Özellikle uzun süreler uykusuz kalmak ya da gereğinden fazla uyumak da ruh sağlığını olumsuz etkileyen faktörler arasındadır. Gün içerisinde ortalama 8 saat kadar bir gece uykusu vücut dengesi için büyük önem taşır. Uyku dışında kalan süreçte mümkün olduğunca aktif bir yaşam tarzı benimsemek de önemlidir.

Yaşam tarzında beslenme, egzersiz ve uyku düzeni ile ilgili değişiklikler yapmak isteyen kişiler yüz yüze destek almaya fırsat bulamıyorlarsa online sağlık hizmetleri yolu ile ihtiyaç duydukları hizmeti alabilirler.

Mental Sağlık Bozukluklarının Belirtileri Nelerdir?

Mental sağlık bozuklukları oldukça çeşitlidir. Bu nedenle net belirtiler saymak mümkün değildir. Yine de bir kişinin mental sağlığından endişe duymaya yol açabilecek bazı belirtilerden bahsedilebilir. Bu belirtiler:

• Normalden daha çok uyuma,
• Normalden daha az uyuma,
• Çevreye karşı ilgisizlik,
• Beslenme düzeninde bozulmalar,
• Kişisel hijyene önem vermeme,
• Mutsuzluk ve çaresizlik hissi,
• Stres ile ilişkili kalp ya da mide sorunları,
• Stresle başa çıkma yöntemi olarak ortaya çıkan tikler şeklinde sıralanabilir.

Yukarıda sıralanan belirtilere sahip olmak, kişinin mental sağlığının bozulduğunu kesinkes belirtmez. Ancak bir tür ipucu olabilir. Psikiyatri uzmanları, bu ve benzeri semptomları  değerlendirirken öncelikle beden ile ilgili sorunları eleyip sonra mental bir problem olup olmadığını incelerler. Mental sağlığınız hakkında endişeleriniz olduğunda bir psikiyatri uzmanına başvurmayı düşünebilirsiniz. 

Mental Sağlık Sorunlarına Neden Olan Faktörler Nelerdir?

Mental sağlığı hayatın yoğun akışında korumak oldukça güç bir iş olabilir. Bu nedenle her sağlıklı insanın mental sağlığı zaman zaman biraz desteğe ihtiyaç duyar. Mental sağlık sorunlarının pek çok nedeni olabilir. Bu nedenler; bir yakınını ya da evcil hayvanını kaybetmek, yoğun ve sürekli strese maruz kalmak, uzun süreli mobbing ve benzeri olumsuzluklar şeklinde sıralanabilir. Bunların yanında organik olarak, bedensel kaynaklı problemler de mental sağlık sorunlarına neden olabilir.

Pek çok farklı mental sağlık sorununun, birbirinden farklı kökenleri vardır. Bu sorunların ortaya çıkışı da tıpkı vücudun hastalanması gibidir. Bazıları biraz dinlenme ile kendiliğinden iyileşebilirken, bazıları da uzman bir hekime danışmayı ve hatta bazen ilaç kullanmayı gerektirebilir. Dolayısıyla mental sağlık sorunları da kişinin sağlık durumu ile yakından ilişkilidir ve göz ardı edilmemesi önemlidir.