Depremin Psikolojik Etkisi

Psikolojik olarak depremden etkilenenler için neler önerilebilir?

  Depremler, meydana geldikleri bölgelerde yıkıcı etkiler yaratabilen doğal afetlerdir. Depremlerin ardından insanlar canlarını, mallarını ve sevdiklerini kaybedebilir. Bu nedenle depremler sadece fiziksel tahribata değil, psikolojik tahribata da neden olabilir. Bu etkiler, depremin etkilediği bölgelerde yaşayan insanlarda daha yoğun görülmekle birlikte deprem bölgesinde yakınları bulunan veya herhangi bir vasıtayla depremin yarattığı yıkıma tanık olan insanlarda da uyku sorunları, beslenme bozukluğu gibi çeşitli psikolojik etkiler ortaya çıkabilir. Erken dönemde tedbir alınmadığında bu psikolojik etkiler, mental sağlık üzerinde kalıcı sorunlara neden olabilir. Peki depremden etkilenenler mental sağlıklarını korumak için ne yapmalı? Depremden psikolojik olarak etkilenenlere yardımcı olabilecek önerilerden bazıları yazının devamında yer almaktadır.

Depremin Psikolojik Etkisiyle Nasıl Mücadele Edilir?

Deprem gibi ani gelişen, beklenmedik olaylar mental sağlık üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Deprem gibi afetler, hem bireysel hem de toplumsal etkiler yaratır. Bunların başında travma sonrası stres bozukluğu gibi psikolojik sorunlar gelir . Daha öncesinde herhangi bir travma yaşamış veya panik atak, anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıkları bulunan kişilerde bu etkilere daha sık rastlanır. Peki depremin psikolojik etkileriyle nasıl mücadele edilir? İnsanların deprem gibi travmatik olaylarla başa çıkma yöntemleri farklıdır. Depremden psikolojik olarak etkilenen insanların öncelikle bir uzmandan yardım alması önerilir. Bununla birlikte depremin mental sağlık üzerindeki etkileri ile mücadele etmeye yardımcı olacak bazı öneriler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Televizyon veya sosyal medyadan uzak durmak: Sürekli deprem ile ilgili haberleri seyretmek veya okumak stresi tetikleyebilir. Bu nedenle psikolojik olarak depremden etkilenenlere bir süre deprem ile ilgili haberlerden uzak durması önerilir.
• Sosyalleşmek: Konuşmak, insan psikolojisi üzerinde olumlu etkiye sahiptir. Üzüntü, endişe ve strese neden olan olaylar hakkında konuşulması, insanların yalnız olmadıklarını ve başkalarının da kendileriyle aynı hisleri yaşadıklarını fark etmelerine yardımcı olabilir . Ancak depremi bizzat yaşayan kişiler, o anı hatırlamak istemedikleri için yakınlarıyla konuşmak istemeyebilir. Bu insanların konuşmaya zorlanmaması önemlidir. Depremi doğrudan yaşayanların ruhsal sağlık alanında uzman kişilerden yardım alması önerilir .
• Sosyalleşmek: Depremden psikolojik olarak etkilenen insanların büyük çoğunluğu sosyal ortamlarından uzaklaşma ve yalnızlaşma eğiliminde olabilir. Bu süre içerisinde sürekli olarak depremle ilgili haber alma ihtiyacı duyabilirler. Depremin psikolojik etkileriyle mücadele etmenin en etkili yollarından bir tanesi sosyalleşmektir. Bir başka ifadeyle insanların ailesiyle veya sevdikleriyle vakit geçirmesi stresi azaltmaya yardımcı olabilir .
• Nefes egzersizleri yapmak: Endişe, kaygı ve stres insanlarda nefes darlığı, çarpıntı, uyuşma hissi gibi panik atak semptomlarını tetikleyebilir. Nefes egzersizleri, solunumu düzenlemeye ve stresi yönetmeye yardımcı olabilir .
• Kaygıyı artıran ortamlardan uzak durmak: Depremden psikolojik olarak etkilenen insanlar, kapalı ortamlarda bulunmak istemeyebilir. Mental sağlık açısından insanların kendisini nerede ve hangi koşulda iyi hissettiği önemlidir. Kaygı ve stres kontrol altına alınana kadar kapalı ortamlarda bir başkasıyla birlikte bulunmak iyi gelebilir .
• Rahatlatıcı aktiviteler yapmak: Depremden etkilenenlerde uyku sorunlarına yaygın olarak rastlanır. Bu süreçte yoga, plates gibi rahatlatıcı aktivitelerde bulunmak, stresi yönetmeye ve rahatlamaya yardımcı olabilir. Bununla birlikte bazı hobiler edinilmesi de sürekli olarak depremi düşünmeyi engelleyerek rahatlamaya yardımcı olabilir .

Depremden Etkilenenler için Psikoloji Desteğinin Önemi

Deprem gibi yıkıcı etkileri olan toplumsal olaylardan sonra, hem doğrudan hem de dolaylı olarak maruz kalan insanların vakit kaybetmeden psikolojik destek alması önerilir. Araştırmalara göre özellikle depremden doğrudan etkilenen insanlar için ilk günlerde alınacak psikolojik destek sonrasında ortaya çıkabilecek travma sonrası stres bozukluğu gibi sorunların önlenmesi açısından önemlidir . İnsanların günlük hayatta karşılaştıkları sorunlarla mücadele edebilmeleri için psikolojik destek önemlidir. Günümüzde dijital sağlık sistemleri ile 7/24 psikolojik destek almak mümkündür. Siz de deprem ile ilgili endişe,korku, kaygı, stres gibi psikolojik etkiler hissediyorsanız uzman bir psikiyatrist veya psikologdan yardım almayı ihmal etmeyin.